VERMOEDENS VAN GOD IN DE LITERATUUR: RUTGER KOPLAND          

Prof. Dr. Johan Goud         

Het siert kerken, tempels en moskeeën wanneer ze in staat zijn de religieuze ontvankelijkheid van mensen niet te blokkeren, maar integendeel de veelkleurigheid te vieren. Want vermoedens van het goddelijke bestaan in veelvoud. Aan de literatuur kan dat worden toegelicht. We zullen ons concentreren op het werk van de dichter Rutger Kopland (1934-2012), één van onze grootste en meest geliefde dichters.  Velen hebben een bundel van hem in huis of kennen een paar regels van hem uit het hoofd. Hoe kijkt hij naar het leven en de zin of onzin daarvan? Wat zijn poëzie fascinerend maakt, is dat ze een aardse spiritualiteit vertolkt. Ze zingt de lof van de oppervlakkigheid maar blijft luisteren naar wat verborgen en ongrijpbaar is.

Johan Goud  was hoogleraar ‘religie en zingeving in literatuur en kunst’ aan de Universiteit Utrecht en remonstrants predikant in Den Haag. Goud is een kenner van Koplands werk en schreef samen met anderen in 2012 Het leven volgens Rutger Kopland: Onze vluchtige plek van de waarheid (Klement/Pelckmans 2012).  Het boek maakt deel uit van een door hem geredigeerde reeks van zes delen, o.a. ook over Arnon Grunberg (2010) en Willem Jan Otten (2013).

Rutger Kopland, geportretteerd door Atelier Siks

Verslag van de avond

door: Wim Dooge

Volgens de spreker prof.dr. Johan Goud kunnen in de literatuur vermoedens van het goddelijke bestaan worden aangetroffen. Om dit aan te tonen koos hij voor het werk van de dichter Rutger Kopland (1934-2012), één van onze grootste en meest geliefde dichters. 

Aan de hand van een drietal vormen van genade die door de spreker werden uitgewerkt 1. de scheppingsgenade ofwel de kunst van het genieten, 2. de genade van bevrijding en vergeving ofwel de kunst van het loslaten en 3. de genade van het herstel van vrede en verlossing ofwel de kunst van het veranderen behandelde hij een aantal gedichten van Kopland. Daarnaast greep hij voor verdere uitleg een aantal keren terug op zijn boek Rutger Kopland: Onze vluchtige plek van de waarheid. Citerend uit een aantal gedichten werd duidelijk wat de poëzie van Kopland zo fascinerend maakt, namelijk dat ze een aardse spiritualiteit vertolkt, waarin ze de lof zingt van de oppervlakkigheid maar tevens blijft luisteren naar wat verborgen en ongrijpbaar is.