Religie in populaire cultuur, erfgoed en politiek? 
Een pleidooi voor een nieuwe geletterdheid

Dr. Ernst van den Hemel

Steeds minder Nederlanders noemen zich religieus, maar dat betekent niet dat religie geen rol meer speelt in onze samenleving. Elk jaar komen er cijfers uit waaruit blijkt dat de ontkerkelijking in ons land verder toeneemt. Voor het eerst zijn er meer Nederlanders niet-religieus en sluiten er weer meer kerken. Tegelijkertijd is er veel aandacht voor het ritueel van Pasen, en of je het nu erfgoed, traditie, verheven klassieke muziek of The Passion religieuze kitsch noemt, het lijdensverhaal van Christus trekt ieder jaar weer miljoenen bezoekers en kijkers. En wat te denken van politieke debatten waarin ‘de islam’ tegenover ‘christelijke waarden’ of ‘tradities’ gezet wordt? En dan hebben het nog niet eens over de internationale situatie: wereldwijd groeien alle religies, en zonder begrip van religie is de politiek van uiteenlopende landen als Thailand, Brazilië, Iran, Pakistan en India niet volledig te begrijpen.

In deze lezing wordt besproken hoe religie op nieuwe manieren betekenis krijgt. We bekijken daarbij hoe vandaag de dag claims over religie verbonden worden aan identiteit, cultuur en emotie. Met behulp van voorbeelden uit sociale media, politiek en populaire cultuur vragen we ons tijdens deze lezing af wat er nodig is om hedendaagse religie te begrijpen.

Lees ook de website van Ernst van den Hemel

Ernst van den Hemel is als religiewetenschapper gespecialiseerd in de verknopingen van religie, erfgoed, politiek en populaire cultuur. Hij promoveerde in 2011 aan de Universiteit van Amsterdam op een proefschrift over literaire en politieke dimensies in het werk van Johannes Calvijn. Sindsdien doceerde hij aan de UvA en aan de Universiteit Utrecht. Hij was research fellow aan Université Paris 8, UC Berkeley, The Chinese University of Hong Kong en aan het Centre for the Humanities van de Universiteit Utrecht. Sinds 2016 werkt hij bij het Meertens Instituut, vanaf 2019 bij de interdisciplinaire onderzoeksgroep NL-Lab, doet hij onderzoek doet naar Nederlandse cultuur en identiteit in heden en verleden. Sinds 2022 is hij voorzitter van het Nederlands Genootschap voor Godsdienstwetenschap. In 2023 ontving hij een ERC Consolidator Grant voor onderzoek naar Religieuze Themaparken.